Op. Dr. Hakan Özörnek, bir kadının yumurta rezervinin doğduğu anda belli olduğunu ve bunun hiçbir şekilde değiştirilemeyeceğini söyledi. Kadın kaç yaşında ise yumurtasının da aynı yaşta olduğunu ifade eden Op. Dr. Özörnek, kadınla birlikte 'yaşlanan yumurta'ların gebelik şansını azalttığını ifade etti. Özörnek, 20-30’lu yaşlardaki anne adaylarından 8-10 yumurta toplarken, 40’lı yaşlardaki hastalardan yumurta toplama sayısı 1-2’ye düştüğünü kaydetti.

Her kadın doğduğunda kendisine ait belli bir yumurta sayısına (yumurta rezervi) sahiptir (1-2 milyon), ergenlik döneminde bu yumurta sayısı 400 bine iner, yani yaş ilerledikçe yumurta havuzundaki yumurta sayısı azalır. Yaş ilerledikçe özellikle de 36-37 yaşından sonra yumurta sayısı ve kalitesi azalır, yaklaşık 25 bine düşer. 40 yaşından sonra bu olay daha da hızlanır. Ortalama 45-50 yaş civarında yumurtalar iyice tükenir ve menopoz dönemi başlar. Artık yumurtalıklar fonksiyonlarını sürdüremez ve adet kanamaları kesilir.

Bir kadının yumurtalıklarında bulunan foliküllerin (yumurtaların) sayısı ve kalitesi hamile kalabilme kapasitesini belirler. Yumurta Rezervi azalan kadında gebe kalma şansı da azalır, hatta gebelik olsa bile düşük riski artar. Bu sebeple özellikle çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerde yumurta rezervlerinin değerlendirilmesi oldukça önemlidir. Çünkü her zaman kadının kronolojik yaşı ile yumurtalık yaşı paralel gitmeyebilir, bazen yumurtalığın yaşı kadının yaşından daha büyük olabilir. Yani kadının yaşı 25-30, yumurtalığın yaşı 40 olabilir. Yumurta rezervlerinin değerlendirilmesinin sonucuna bağlı olarak infertilite (kısırlık) tedavisi için uygulanacak yöntem hakkında ve kişinin hamile kalabilme şansı hakkında önemli bilgiler elde edilir.

Yumurta Rezervinin yüksek olması kadının yumurtalıklarındaki foliküllerin fazla ve hamile kalma şansının yüksek olduğunun göstergesidir.Günümüzde kadınların geç yaşlarda evlenmeye karar verdikleri ya da evlenseler bile kariyer planları nedeni ile çocuk sahibi olmayı ötelemeleri ileride çocuk sahibi olmaları önündeki en büyük engellerden biri.

Op. Dr. Hakan Özörnek bir kadının evli olsun olmasın 30 yaşına geldiğinde yumurtalık rezerv ölçümü yaptırmasının önemli olduğuna dikkat çekti.Hakan Özörnek artık yumurta rezervi düşük olan bekâr kadınların da yumurta dondurma hakkına sahip olduklarını hatırlattı. Evli kadınların da hemen çocuk sahibi olmayacaklar ise yumurta rezervi açısından kontrol edilmelerinin yerinde olacağını anlatan Özörnek, böylece çocuk sahibi olma şansının tespit edilerek aile planlamasının buna uygun olarak yapılabileceğini söyledi.

Ultrason taraması, doğurganlık hakkında fikir edinilmesinde çok önemli bir role sahip. Çünkü bu yöntemle hem yumurta rezervi hem de yumurta sayısı hakkında bilgi ediniliyor. Genellikle adetin 2.-3. günü yapılan ultrason taramasıyla foliküller inceleniyor. Her iki tarafta en az dörder adet folikül bulunması, kadının iyi bir yumurtalık rezervine sahip olduğuna işaret ediyor.

Günümüzde yumurtalık rezervini en iyi belirleyen hormon testi AMH (Anitmülleriyan Hormon) dır. Bu test yumurtalık kapasitesini bizlere gösteriyor. En büyük avantajı adetin her döneminde yapılıyor olmasıdır. Bu testin sonucu 1 in altında çıkarsa “acele et” anlamına gelir.

Jinekolojik muayene ve tetkiklerin ardından yumurta sayısı ve kalitesi hakkında tam bir fikre sahip olmak mümkün. Bu durumda herhangi bir jinekolojik hastalığınız olmasa bile, yumurta rezervinde bir sorun ortaya konmuşsa, hamilelik sürecini ertelememeniz öneriliyor.

- Yaş,

- Sigara alışkanlığı

- Önceden geçirilmiş yumurtalık ve kist ameliyatı

- Çikolata kisti (endometrioma)

- Kemoterapi veya Radyoterapi

- Bazı genetik hastalıklar, örneğin frajil X sendromu, mozaik turner sendromu

- Ailede erken menopoz

İleri yaştaki anne adayları için dünyada yeni bir uygulamaya gidildiğini anlatan Op. Dr. Özörnek, yeni uygulamaya ilişkin şu bilgileri verdi;

“ Anne adaylarında adetin başında 10 günlük bir tedavi ile yumurta topluyoruz bu yumurtaları donduruyoruz. Yumurta toplama işleminden 3-4 gün sonra bir kez daha aynı şekilde ilaç tedavisi uygulayarak ikinci kez yumurta topluyoruz. Bu şekilde elde ettiğimiz 4-5 yumurtayı genetik teste tabi tutuyoruz. Çünkü 40 Yaşın üzerindeki kadınlarda transfer edilen 2 yumurtadan 1’inin genetik olarak kusurlu olma ihtimali çok yüksek. Bu durumda gebe kalma şansı azalıyor ya da gebelik düşük ile sonuçlanıyor. Yani bir adet döngüsünde 2 defa yumurta topluyoruz. Bu şekilde daha fazla yumurta toplayarak sağlıklı ve kaliteli yumurta ve yüksek gebelik şansını aynı anda yakalamış oluyoruz. “

“ Çifte uyarım” adı ile bilinen bu yöntemin yaklaşık 3 yıldan bu yana dünyada uygulandığına dikkat çeken Op. Dr. Hakan Özörnek, uygulama sonuçlarının başarılı ve güvenli olması sebebi ile artık kendisinin de hastalarına bu yöntemi uygulamaya başladığını bildirdi.

Bu yöntemle bulunan yumurtaları “ altın yumurta” olarak adlandırdıklarını söyleyen Op. Dr. Hakan Özörnek bu şekilde anne adaylarının hamile kalma şanslarının çok önemli oranlarda arttığını sözlerine ekledi.