"Gebelikte ne yemeliyim? Ne kadar uyumalıyım? Çalışmamda sakınca var mı? Ne kadar su içmeliyim? Hangi yiyecekler bebeğime zararlı? Gebelikte cinsel ilişki zararlı mı? gibi soruların çok sorulduğunu kaydeden Op.Dr. Aslı Alay, “Gebelik sürecini daha iyi anlayabilmemiz için üç dönemde inceleriz” diye konuştu.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op.Dr. Aslı Alay, bu üç dönem hakkında şu bilgileri verdi:
1. TRİMESTER (İLK 13 HAFTA)
İlk 4 hafta: yumurta spermle karşılaşınca döllenme gerçekleşir. Zigot oluşur. tüplerde başlayan bu birleşme aşaması sonrası tek hücreli zigot hızlıca bölünmeye, sayıca artmaya başlar. Hedef rahim içine yerleşmektir. Zigot 6. Günde rahime yerleşir, bu döneminde bazı kadınlarda yerleşme kanaması olabilir. embriyo adını alan bebeğiniz beta HCG hormonunu salgılanır ve kanda tespit edilir. Bhcg değeri 50 ve üstüne çıktığında idrarda yapılan test pozitif çıkabilir. yani en hassas gebelik testi kanda yapılan bhcg dir. 4-8. hafta: adetiniz gecikmiş. İdrarda gebelik testi yaptırdınız ve çift çizgi. Sürpriz hamilesiniz. Kullanmıyorsanız hemen folik aside başlayın. Bedeninizi yorgun, halsizdir. Sürekli uyumak isteyebilirsiniz. Göğüslerinizde hassasiyet yanında ağlama nöbetleri, keyifsizlik olabilir. Bulantı kusma başlayabilir, ki normaldir. Hemen mutfağınıza da değişiklikler yapın. Kullandığınız mutfak eşyalarınızda önemli. Cam, porselen ve çelik ürünleri kullanın. Süt ve yoğurdunuzu cam içeren kaplarda almaya çalışın. Mikrodalga fırın kullanmayın. saf zeytinyağı, katkısız tereyağı, günlük süt tüketin, hazır ve dondurulmuş gıdalardan, hazır konservelerden uzak durun. sigara ve alkol almamanız en önemli kural. Tek kişilik beslenin. Bebeğiniz için yüksek kaloride beslenmenize gerek yoktur. Ardından hemen jinekoloğunuza başvurmalısınız. Son iki yıl içinde smear yaptırmadıysanız, hekiminiz size smear önerilecektir. Jinekolojik muayene ve ultrasonun bebeğinize ve size zararı yoktur. Ultrasonografi ile ilk görülen gebelik kesesi, ardından embriyo, yaklaşık 1 hafta sonrada kalp atışları izlenir. Eğer bebeğiniz ikiz ise 2. Bir kesede bu dönemde görülür. doktorunuz size rutin gebelik testlerini önerilecektir. Bebeğinizin kalp atışları izlendikten 1 ay sonrada kontrole çağrılacaksınız. 8-12,5.hafta: Kalbi dakikada 160 defa atar. Bu haftanın sonunda bebeğiniz 8 cm ve yaklaşık 20 gramdır. Ağız ve ağız boşluğu, burun kemiği, tat tomurcukları, dil, kıkırdak ve kemikler, oluşmaya başlar. Barsaklar yavaş yavaş karın boşluğuna yerleşir. Bu ayın başında tomurcuk şeklinde olan bebeğimizin kol ve bacakları 1. Trimester sonuna doğru belirginleşir, parmakları artık oluşmaya başlar. Parmakları birbirine bağlayan perdeler kaybolmuştur. Tırnak ve saç gelişimi başlar. Küçücük minyatür bir bebektir artık. Yüzde yine aynı şekilde büyümeye devam eder. Hatta göz kapakları. Genital organları gelişmeye başlar. 12. haftanın sonlarına doğru uygun pozisyon ve iyi bir görüntüleme cihazı ile cinsiyet söylenebilir. Böbrekleri işlevini yapmaya başlar ve artık bebişimiz çişini yapabilir. Ve içinde bulunduğu sıvıya yaptığı idrar ile katkıda bulunmuş olur. En hızlı gelişen organ beyindir. Bebeğiniz bu haftanın sonunda artık fetüs olarak tanımlanır. Bulantı kusma, tansiyon düşmesi, memede hassasiyet, uyku hali olabilir. Anne adayı gebelik için dizayn edilmiş rahat sutyenler veya sporcu sutyeni kullanmalıdır. Dar kıyafetlerden uzak durun. Dolabınızda ufak değişiklikler yapın. Rahat, bol ve pamuklu kıyafetler tercih edin. En kolay yapacağınız spor olan yürüyüşü mutlaka 24 saatin 20 dakikasına sığdırın. Yürüyüş yapmak hem kilo almanızı engelleyecek hem de kendinizi zinde hissedeceksiniz. Folik asit desteği devam edilen, kan değerleri düşükse demir desteğine de doktorunuzun önerisi ile başlanmalı. Sık ama küçük porsiyonlar ile beslenin. Bebeğinizin büyümesi, buna paralel olarak da rahim büyümesi kasık ağrısı, sık idrara çıkma gibi şikayetlere yol açabilir. Doktorunuza yine de bu konularda bilgi verin, çünkü bu belirtiler idrar yolu enfeksiyonunda da görülebilir. 12. Hafta ultrason kontrolü önemlidir. Mutlaka eşinizle beraber kontrole gidin ve kromozomal sorunlu bebek doğurma riskini gösteren tarama testleri konusunda doktorunuzdan ayrıntılı bilgi edinin.
2. TRİMESTER:
14-27.hafta: bağırsaklar karın boşluğunda yerlerini almıştır. Bebeğiniz artık yüz gelişimini tamamlamış, gözleri, kulakları ve burnu belirgindir. Cinsiyetini artık öğrenmişsinizdir. Bebeğinizin cildi oldukça parlak ve incedir. Şeffaf görüntü vücutta yağ dokusunun olmamasından kaynaklanır. Yüzü oldukça belirgin, kulaklar gelişmeye başlamıştır. Ses telleri gelişmiştir. Ama henüz ses çıkaramaz. Gelişen kulak yolu ile işitme duyusu gelişmeye başlar. Ama henüz ses duyamaz. Oldukça hareketlidir, su içindeki balıklar gibi her türlü hareketi yapar. Ellerini açıp kapatabilir, parmaklarını ağzına getirebilir, içinde bulunduğu suyu akciğerlerine alır ve ardından ağzından bu suyu çıkarır. Cildi oldukça ince olup lanuga denilen tüylü bir tabaka ile kaplıdır. Aktif bir şekilde idrar yapmaya ise devam eder. Göbek altında ve memelerinizin etrafında koyulaşma oldukça belirgindir. Bulantı kusmanın olmaması veya oldukça azalması, iştahın artması gebeliği keyifli hale getirir. Kabızlık, midede yanma, ekşime devam edebilir. İştahın artması sizi sağlıksız beslenmeye yönlendirmesin. Protein ve sebze ağırlıklı beslenin, tam buğday ve çavdar ekmeği tüketin. Kuru baklagil, balık, kırmızı et, mevsim meyveleri diyetinizde eksik olmasın. Hekiminizin önerisiyle multivitamin ve demir takviyesi, gerekli durumda omega 3 kullanılabilir. Özellikle demir ağırlıklı besinlerle beraber C vitamini alarak demir emilimini artırın. Taze meyveler, yeşil salata iyi bir vitamin kaynağıdır. . Siz hala tek porsiyon beslenin. Sık karşılaşılan vit d eksikliğinin yaşanmaması için anne adayının güneşlenmesi (uygun saatlerde), gerekli durumda ilaç olarak da d vitamini takviye edilmesi gerekir Cinsel istek bu haftalarda genital bölgede kan akımının artmasına bağlı olarak artar. Gebeliğin tüm haftalarında ek bir risk faktörü yok ise cinsel ilişkiye girmenizde engel yoktur. Güzelliğinizde önemlidir. Cildinize gerekli hassasiyeti gösterin. Çatlakları önlemek için doktorunuzun önerdiği kremler, saf zeytinyağı, kakao yağı, bebe yağı kullanabilirsiniz. Asıl önemli olan bol su içmeniz, sporu hayatınızdan eksik etmeyin. 20-25 dakika yürüyüş en iyi ve kolay yapılan spordur. gebelik süresince almanız gereken toplam kilo 11-14 olup kilo olup, kilo artışı 2. Trimestere girdiğinizde başlar. Doktorunuz 24-28. Haftada şeker yükselme testi önerilecek olup bebeğinizin ve sizin sağlığınız açısından yapılması gerekli bir testtir.
3. TRİMESTER:
28-34.hafta: bebeğiniz dönme, kavrama hareketlerini gerçekleştirebilir. Göz kapaklarını açıp kapatabilir. görme ve işitme duyuları hızla gelişmeye devam etmektedir. Bebeğinizin cilt altında yağ depolanması artmış, akciğer gelişimi oldukça hızlıdır. Kemikler sertleşmeye, kıkırdak dokusu güçlenmeye başlamıştır. Bebeğiniz büyüdükçe sizde daha zor hareket etmekte, özellikle ayakkabı bağlamak, eğilmek, kıyafetlerinizi değiştirmekte oldukça zorluk çekmeye başlamışsınızdır. Bazı kadınlarda ellerde hissizlik, bacaklarda kramp, kalçada ağrı olabilir. Özellikle kalçadaki ağrılar siyatik ağrısı olarak tanımlanır ve bu bölgeden geçen sinire basıya bağlı olur. Eldeki hissizlik ve uyuşma ise bilekten geçen sinirin ödem etkisi ile sıkışması nedeni ile olur. Tüm bu sıkıntılar çoğunlukla doğum sonrasında azalır ve ağrılar ödemin geçmesi ile kaybolur. 34-38.hafta: Bebeğinizin cildini koruyan verniks denilen kremsi tabaka yavaş yavaş azalmaya vücudunu kaplayan tüylerde kaybolmaya başlar. Bu maddeler bebeğin bulunduğu amnios sıvısına oradan da bebeğinizin mide bağırsak sistemi aracılığı ile ilk kakasını oluşturur . Anne karnında size kavuşmasına kısa bir süre kalan bu haftalarda bebeğiniz oldukça güçlü hareket eder. Bazı anneler bu hareketleri acı ve ağrı olarak hisseder, uykularından bile uyandıklarını ifade ederler. 37. hafta sonrasında yapılacaklar (37-40 hafta): artık bebeğiniz miadına ulaşmıştır. Her an doğum olabilir. 37. Hafta ve sonrasında doğan bebekler 9 ayını dolduran, genellikle yoğun bakım ihtiyacı ve solunum desteği gereksinimi olmayan bebeklerdir. Artık doğum bekleyen anne adayları gün içerisinde bebeğin iyilik halini gösteren hareketlerini çok yakından takip etmelidir. Bebek hareketlerinde azalma hissettiğinde mutlaka hekimine başvurmalıdır. Özellikle son haftalarda hekiminizin telefonunu mutlaka edinin. Doğum yapacağınız hastaneyi belirleyin. Hastanede özellikle yenidoğan yoğun bakım ünitesi ve erişkin yoğun bakım ünitesi olmasını sorgulayın. Günlük 20-30 gram ve haftalık 200 gram alan miniğinizin etkisi ile karın içinde yer alan diğer organlara baskı artmış olup, bu etki ile sık idrara çıkma, kabızlık, reflü gibi şikayetler görülebilir. vajinal akıntınızın da arttığını hissedebilirsiniz, bazen kanlı akıntı bile olabilir. bu durumda hekiminize başvurmalısınız. süt salgısı başlayabilir. Uykusuzluk eklenebilir. Anne adayları Uyuyamadıklarını, her uykuya daldıklarında ise doğum ile ilgili rüyalar gördüklerini ifade ederler. Annelere önerimiz arkadaşlarınız veya internet sitelerindeki doğum hikayelerini dinlememeleri. Her bebek farklı her annenin farklı bir doğum öyküsü vardır. Çevrenizdeki hikayeler sizi negatif yönde etkileyebilir. Çünkü insanlar genellikle kötü tecrübeleri unutmaz ve anlatır. Bu haftanın sonunda bebeğiniz ortalama 3-3,5 kg ağırlığında 48-51 cm boyunda olup öyküsünü yazmaya hazırdır.
Güncelleme Tarihi: 10 Haziran 2016, 13:54