Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Antalya’nın Belek Turizm Merkezi’ndeki NEST Kongre Merkezi’nde, ‘Değişen barış ortamınca arabuluculuk mercek altında’ temasıyla düzenlenen 8. İstanbul Arabuluculuk Konferansı'na katıldı. Çavuşoğlu, 10 yılda İstanbul Arabuluculuk Konferansı'nın üst düzey katılımcı ve uzmanlarla arabuluculuk çabalarının müzakere edildiğini ve geleneksel bir platform haline geldiğini belirtti. Bu yılki konferansın Antalya Diplomasi Forumu'ndan hemen önce düzenlendiğini işaret eden Çavuşoğlu, "Bunun amacı, iki büyük etkinlik arasında bir sinerji kurmaktır. Antalya Diplomasi Forumu'nun bu yılki teması, 'diplomasiyi yeniden kodlamaktır'. Diplomasi barışçıl çözümler bulma kabiliyeti ve gücü dizginleyebilme sanatıdır. Barış ve istikrarın sürmesini sağlamanın, çatışma olmayacağı değil çatışmayla mücadele edebilmek ve yolları geliştirme anlamına gelir. Bunu yapabilmenin en iyi yolu arabuluculuk ve uzlaşmadır. Gelecek 3 gün içinde diplomasiyi yeni sınamalarla uyumlu hale getirmek için nasıl yeniden kodlayabileceğimizi tartışacağız. Değişim, uluslararası politikaların ana sabitesidir. Yapmamız gereken şey değişimi tanımak ve kendimizi buna adapte etmektir" ifadelerini kullandı.
"2 milyar insan çatışma bölgelerinde yaşıyor"
Soğuk Savaş döneminin uzun süre önce bittiğini ve şimdi çok kutuplu bir dünyanın var olduğuna değinen Bakan Çavuşoğlu, “Rusya'nın, Ukrayna'ya saldırısı sadece Avrupa'da değil dünyada çok şeyi değiştirecek. Çatışmalar dünya genelinde yükselişe geçti. Yaklaşık 2 milyar insan çatışma bölgelerinde yaşıyor. Çatışmalar gittikçe daha karmaşık bir hal alıyor. Maalesef uluslararası sistem yeni sınamalar ve değişen güvenlik çevresine uyum sağlayamıyor. Bunu tam olarak Ukrayna'daki silahlı çatışmada bir kez daha görüyoruz. Çatışmalar insani trajediye neden oluyor, uluslararası istikrara zarar veriyor ve uluslararası sisteme güvensizliği artırıyor. Yine bir sözde dondurulmuş çatışma patladı ve kötülük ile ölüm getirdi. O zaman hepimiz sormalıyız, barışın olmadığı bir çağda mı yaşıyoruz? Gücün üstünlüğü, dünyada hukukun üstünlüğü ve küresel normlara galip mi gelecek? Bundan daha iyisini yapabiliriz. Krizleri yönetiyor ya da sonuçlarını frenlemeye çalışmaktan daha iyisini" diye konuştu. "Erken uyarı, çatışmanın önlenmesi, kararlılık, arabuluculuğun burada mutlaka kendine yer bulması gerekiyor” diyen Çavuşoğlu, “Çünkü savaşın maliyeti her zaman barışın bedelinden daha büyüktür. Çünkü savaşın kazananı, barışın kaybedeni yoktur. Bu anlayışla 2010'da Birleşmiş Milletler'de (BM) 'Barış İçin Arabuluculuk' girişimini duyurduk ve BM Arabuluculuk Dostlar Grubu’nu kurduk. Türkiye'nin BM, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, İslam İşbirliği Teşkilatı'nda (İİT) arabulucu dostlar grubunun kurucusu olması ve aynı anda bu gruplara başkanlık etmesinden gurur duyuyoruz” diye konuştu.
"Arabuluculuk farkındalığı"
Bu grupların, arabuluculuk konusundaki farkındalığı artırdığını ve 4 BM Genel Kurulu kararı ve 3 İİT Bakanlar Konseyi kararına uygun zemini hazırladığını kaydeden Çavuşoğlu, “Bu ay sonunda İslamabad'da bizim öncülümüzde İİT Dışişleri Bakanları, İİT'nin bu alanda kapasitesinin daha fazla güçlendirilmesi için başka bir karar alacak. İstanbul Arabuluculuk Konferansı’ndaki müzakereler bu alanda kavramsal çerçevenin gelişmesine büyük katkıda bulundu. Arabuluculuğun başarısı için kilit öneme sahip şey kapsamıdır. Kadınlar ve gençlerin güvenliğin sağlanması ve barışın sürdürülmesi konusundaki gerekli rollerini tartışmak için özel bir panel yapacağız. Dünyanın her yerinden diplomatları, öğrencileri, siyasi liderleri, düşünce kuruluşlarını bir araya getirmekten memnuniyet duyuyoruz. Sizin tartışmalarınız daha barışçıl, istikrarlı ve müreffeh bir dünyayı inşa etmemize yardım edecek. Güçlerimizi birleştirerek diplomasiyi yeniden kodlamanın üstün geleceğine eminim. Çünkü gelecek bugün yaptığımız şeylerle şekillenecek" ifadelerine yer verdi.
"Fırsatları bulmalıyız"
Konferansa video mesajla katılan BM Genel Sekreteri Guterres, son haftalarda Ukrayna'da ortaya çıkan trajedinin uluslararası barış ve güvenliği sarstığına dikkat çekerek, Ukrayna dahil olmak üzere dünya genelinde silahların sebep olduğu bu dayanılmaz acıların sona erdirilmesi için ortak arabuluculuk çabalarının daha fazla devreye sokulması gerektiğini ifade etti. Barışın sağlanabilmesi için bölgesel mekanizmaların öneminin altını çizen Guterres, "Ortaya çıkan olumsuz koşullara cevap verebilmek için oluşturucu ve kararlı olmalı, çatışmaları diyalog ve arabuluculukla çözebilecek fırsatları bulmalıyız. Birlikte çalıştığımız üye devletler, bölgesel organizasyonlar ve sivil toplum gibi ortaklarımızla çalışmaya devam etmeliyiz. Arabuluculuk da başarı, ancak uluslararası desteğe ve siyasi birliğe bağlıdır" dedi.
