ATB ve ATAK Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı temmuz ayı tarımsal girdi fiyat endeksini (TARIM-GFE) değerlendirdi. TARIM-GFE’nin aylık yüzde 1.31, yıllık yüzde 133.41 ilan edildiğini belirten Çandır, “Geçtiğimiz mart ayında yüzde 105.70 ile üç haneli olarak açıklanan yıllık tarımsal girdi maliyetleri enflasyonu, o tarihten bu yana artarak yüzde 133.41 rakamına ulaşmıştır” dedi.
“Gübre yine önde”
Temmuz ayı Tarım-GFE’de tarımda kullanılan mal ve hizmetlerin fiyatlarında aylıkta yüzde 0.71 ve yıllıkta yüzde 141.75’lik artış ilan edildiğini belirten Çandır, üreticinin gübrede yine yüksek enflasyonla karşı karşıya olduğunu vurguladı. Çandır, temmuzda tohumda aylık yüzde 4.53, enerjide yüzde -4.72, gübrede yüzde 6.47, ilaçta yüzde 3.03, veteriner hizmetlerinde yüzde 2.33 ve yemdeki yüzde 1.22’lik fiyat değişimlerine dikkat çekti. Temmuz ayındaki yıllık değişimlerle ilgili de değerlendirmede bulunan Çandır, tohumda yüzde 51.82, enerjide yüzde 201.13, gübrede yüzde 234.88, ilaçta yüzde 104.76, veteriner hizmetlerinde yüzde 33.90, yemde yüzde 145.25’lik fiyat değişimleri yaşandığını kaydetti. Çandır, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetlerin fiyatlarında ise aylık yüzde 6.44 ve yıllık yüzde 82.16’lık artış ilan edildiğini belirtti.
“Temmuzda üretici fiyatı, girdi maliyetini geçti”
TÜİK’in açıkladığı temmuz ayı tarımsal üretici fiyat endeksinin (Tarım-ÜFE) aylık yüzde 5 ve yıllık yüzde 157.89 olarak ilan edildiğini anımsatan Çandır, “Tarımsal faaliyetlerde bulunanlar açısından son bir yıllık eğilim sürekli sektörün aleyhine seyrederken nisan ve mayıs aylarından sonra temmuz ayında da üretici lehine bir durum yaşanmıştır” dedi.
Temmuz ayında aylık yüzde 5’lik üretici fiyatı artışı yaşanırken, yüzde 1.31’lik girdi maliyeti artışı olduğunu, yıllıkta ise yüzde 157.89’luk üretici fiyatı artışına karşılık yüzde 133.41’lik girdi maliyeti artışı olduğuna dikkat çeken Çandır, “Önümüzdeki aylarda bu eğilimin devam etmesi üretici kesimi rahatlatacaktır. Ancak geçmiş dönem verileri dikkate alındığında bu eğilimin tersine dönme durumu da söz konusu” diye konuştu.
Çandır, yurtiçi ve yurtdışı üretici enflasyonlarının tarım sektörünü dolaylı olarak etkilediğini söyledi. Çandır, temmuz ayında açıklanan aylık yüzde 5.17 ve yıllık yüzde 144.61 düzeyindeki yurtiçi üretici enflasyonu (Yi-ÜFE) ile aylık yüzde 0.66 ve yıllık yüzde 111.34 düzeyindeki yurtdışı üretici enflasyonunun (Yd-ÜFE) tarım sektörünün geçmişten gelen maliyet yükünü gelecekte de taşımaya devam edeceğini gösterdiğini ifade etti. Temmuz ayında üreticinin artan maliyetlerine karşın tüketici enflasyonunun (TÜFE) aylık yüzde 2.37 ve yıllık yüzde 79.60 ilan edildiğini anımsatan Çandır, üreticinin maliyet artışlarını tüketiciye yansıtamadığını vurguladı.
