Büyükşehir Belediyesi 2016 mali yılı kesin hesabı Büyükşehir Meclisi’nde kabul edildi. Gündem maddesinde muhalefetin eleştirilerine yanıt veren Başkan Menderes Türel, seçildikleri günden bu yana yüzde 90’lar oranında, gerçekleşecek bütçe hedefi ortaya koyduklarını ve bunu başardıklarını söyledi. Nereden nereye gelindiğini daha iyi anlamak için geçmiş dönem bütçeleri ile şimdiki bütçelerin karşılaştırmasını yapan Başkan Türel, şöyle konuştu: “2013 yılı ön görülen gider bütçesi 650 milyon TL iken gerçekleşme 423 milyon lira olmuş. Yani gider bütçesinin yüzde 65.33’ü gerçekleşmiş. 2013 tahmini gelir bütçesi 545 milyon TL iken gerçekleşen 290 milyon TL. Gerçekleşme oranı yüzde 71. Bizim 2015 yılı gelir bütçemiz yüzde 100’ün üstünde gerçekleşti. 2016 gelir bütçemiz yüzde 87, gider bütçemiz yüzde 90’ın üzerinde gerçekleşmiş. Taslak bütçe ile mukayese edildiğinde gerçekleşme oranları olarak fevkalade başarılı bir performans göstermişiz.”

Belediyenin borç oranları ile ilgili bilgi veren Başkan Türel, “Görevi devraldığımız 30 Mart 2014 tarihinde toplam borç tutarımız Büyükşehir Belediyesi olarak 1 milyar 275 milyon TL idi. Bugün, 31.12.2016 tarihi itibari ile bu borç 1 milyar 128 milyon 488 bin TL’ye düştü. Bu kadar hizmet yapıyorken borç ödeyen bir belediye de olduğumuz bu rakamlardan anlaşılıyor. 1 milyar 275 milyon toplam borçtan 170 milyonu iş kredi borcu 260 milyon da emanet borcu olmak üzere 435 milyon bir ödeme yapıldığını ifade edebiliriz” dedi.

Büyükşehir Belediyesi’nin borçlanma rakamlarını da meclisle paylaşan Türel, şunları aktardı: “2009-31 Mart 2014 arası bizden önceki dönemde ASAT hariç belediyenin 370 milyon lira borçlanması söz konusu olmuş. Bunun 273 milyonu anapara 97 milyonu da faiz olarak borçlanılmış. 30 Mart 2014 itibari ile bize toplam devreden kredi 224 milyonmuş. 31.12.2016 tarihi itibari ile ödenen kredi 175 milyon lira. 2009-2014 arasında ödenen dış borç 5 senede 16 buçuk milyon. 2014-2016 yılları arasında da ödenen dış borç 2 senede 17.8 milyon. Bunu şunun için söylüyorum. Biz 2008’de görevi devrediyorken raylı sistem borcunu konuşanlara bir cevap vermiştik. Demiştik ki 6 sene ödemesiz, sadece faiz ödeyeceksiniz. Esas ödemeler inşallah siz görevi devredersiniz 2014’te, sizden sonra başlayacak demiştik. Teyidi budur. Dolayısıyla her konuşmasında borcu diline dolayanlar, aslında borç filan da ödememiştir bu dönem içerisinde. Borç bu dönemde ödenmektedir. 2009-14 yıllarında dış borç 16 buçuk milyon, son 2 senede 17.8 milyon ödenmiş. 2017’de de borç ödemeye devam edeceğiz. 10.1 milyon Euro’luk bir borç ödememiz söz konusu olacak.”

Geçmiş dönemle bugünün borç için ödenen faiz tutarlarının gider bütçesine oranlarını mukayese eden Türel, şu bilgileri verdi: “2013 sonu itibariyle iç ve dış borç yapılandırma

için toplam 76 milyon ödenmiş. Faiz giderlerinin o günkü gider bütçesine oranı yüzde 4.8. Yani belediye bütçesinin yüzde 4.8’i faize gidiyordu. Bugün ne oldu? 2016 yılı sonu itibariyle iç ve dış borç yapılandırma için tam 85 milyon lira ödemişiz. Ödediğimiz faiz giderlerinin bütçe giderlerine oranı 1.79'a düşmüş. Bana hep soruyorlar bu kadar yatırımın, değirmenin suyu nereden geliyor diye. İşte buralardaki tasarruflardan geliyor. Artık bütçesinin yüzde 4’ünü 5’ini faizi ödeyen belediyeye değil, neredeyse yüzde 1’ini ödeyen bir belediye var. Aradaki farkı artık faize değil yatırıma kaydırabiliyor.”

Personel giderlerinin de karşılaştırmasını yapan Türel, “ 2013 yılında gerçekleşen bütçe 424 milyon iken personel gideri taşeron dahil 205 milyondu. Bu da değirmenin suyunun nereden geldiğine güzel bir örnek. Taşeron dahil personel giderinin gider bütçesine oranı yüzde 48’di. Bugün ne olmuş? 2016 senesinde taşeron dahil personel gideri yüzde 48’den yüzde 33 düşmüş. 2017’de bu rakam yüzde 21’e düşecek. Bu aradaki farklar ne oluyor, memleketin bütçesine yatırım oluyor. Geçmişte abilerim bana emretti belediyeye personel doldurdum diyen belediye başkanlarını hatırlıyorken, istihdama katkı sağlıyorduk deniliyorken, biz de diyoruz ki istihdam yatırımla olur. Yatırım yaparsak bu istihdam içerisinde geliyor zaten. Personel giderini düşürüp aradaki farkı yatırıma koyduğumuzda istihdama o belediyeye alacağınız işçiden çok daha fazla katkı sağlıyor. Ama bu tabi zihniyet meselesi bakış açısı meselesi” diye konuştu.

Yatırımın bütçe içindeki oranının mukayesesini de yapan Türel, şöyle devam etti: “2013 yılında toplam 56 milyon lira yatırım yapan, yatırımın bütçe içerisindeki oranı yüzde 13.38 olan Büyükşehir Belediyesi, 2016 yılında bütçesinin yüzde 40.71’ini yatırıma ayrılmış ve 546 milyon 456 bin 768 lira yatırıma kaynak harcamış. 56 milyon nerede 546 milyon nerede. 2017 taslak bütçesindeki yatırım miktarı ise 1 milyar Türk Lirası’nın üzerinde olacaktır. Bunu Allah’ın izni ile başaracağız. Büyükşehir Belediyesi 2017 senesinde 1 senede 1 milyar yatırım yapan bir belediye haline gelecek.”

Türel, fevkalade reel bir 2016 bütçesi yapıldığının kesin hesapları görüldüğünde daha iyi anlaşıldığını söyledi. Türel, belediye alacaklarının tahsilatı konusunda da büyük mesafe kaydedildiğini, 2016 yılındaki 44 milyon liralık tahakkukun 39 milyon lirasının tahsil edildiğini belirtti. Göreve geldiklerinde geçmiş dönemden kalan 50 milyon lira tahsilat alacağı olduğunu hatırlatan Türel, kısa sürede bunun 35 milyonunu tahsil ettiklerini de ifade etti.

Geçmiş dönemin yatırım miktarlarını ve oranlarını yıl yıl meclis üyeleri ile paylaşan Türel, “2010 senesinde yapılan yatırım 46 milyon bütçeye oranı yüzde 17, 2011’de 52 milyon lira bütçeye oranı yüzde 15, 2012’de toplam yatırım miktarı 65 milyon lira gider bütçesine oranı yüzde 19, 2013’de yatırım 55 milyon lira bütçeye oranı yüzde 13. 2016 senesinde ise 53 milyondan 546 milyona fırlayan yatırımın gider bütçesine oranı yüzde 41. Hani bazen eleştiriyoruz bizden sonra bir kavşak bile yapamadılar diye, işte bu rakamlar bunun nedenini çok iyi izah ediyor. İşte hep söylediğim finans yönetimi meselesi işte bu. Siz yatırım miktarını yüzde 40-50’lere çıkaramadığınız sürece elbette Antalya’da bir kavşak bile yapabilme imkanının olmadığını görürsünüz. Bugün Büyükşehir Belediyesi çok iyi bir gelmiştir. Daha da iyi olacaktır” şeklinde konuştu.

Türel, bu başarının en büyük mimarının Antalyalılar olduğunu belirterek, “Bizim bu hizmetlerimizle Antalyalıların bize verdiği destek ve onların bize gösterdiği sabır söz konusu olmasaydı inanın biz ağzımızla kuş tutsak netice alamazdık” dedi. Bu kadar hizmete ve gayrete takdir kadar eleştiriler de yapıldığını belirterek, meclis üyelerine şu fıkrayı anlattı: “İstanbul’da bir belediye başkanı dönemi içinde ne yapsa bir kesime yaranamıyor. Ama ne yapsa.. Müthiş hizmetler yapıyor müthiş eserler ortaya çıkartıyor ama yaranamıyor. Diyor ki ben bunun yolunu buldum, bunların da takdirini alacağım diyor ve tüm basını topluyor. Anadolu Hisarı’ndan Rumeli Hisarı’na boğazı denizin üzerinden yürüyerek geçeceğim diyor. O kesim de diyor ki ha işte en sonunda kafayı yedirdik başkana, yahu boğazın üstünden yürüyerek geçilir mi. Hepsi toplanıyorlar. Fıkra bu ya Başkan hakikaten boğazı denizin üzerinden yürüyerek geçiyor. Ertesi gün o kesimin gazeteleri ve yorumları hepsinde aynı. “Başkan yüzme bilmiyor.” Yani nereden baktığımıza bağlı.”

Başkan Menderes Türel, bir meclis üyesinin Karadenizlilerle ilgili söylediği sözlere sert tepki göstererek, “Karadenizlileri Antalya'dan çıkarıp atalım mı yani? Bölgesel ayırımcılık yapıyorsunuz. Biz yaratandan dolayı yaratılanı seviyoruz diyoruz. Sizin içinizde de Karadenizli arkadaşlar var. Bir Karadenizli ayırımcılığının olmayacağının en güzel garantisi Antalya fanatizmi en yüksek olan Menderes Türel’dir. Eğer bölgesel fanatizm diyorsanız Antalyalılığımı kimseyle tartışmam tartıştırmam da ama benim Antalya'da doğmam sizin Antalya'da doğmanız Antalyalı olmamız sizin başka şehirlerde doğmuş insanlarımıza hakaret etme hakkını size de vermez bana da vermez. Ne olur yapmayın bunları. Çok yanlış yapıyorsunuz. Bakın etnik köken, bölgesel milliyetçilik, mezhebi milliyetçiliği 2001’de Ak Parti yola çıkıyorken elinin tersi ile attı. Hala ontolojik bir probleminiz var aynı yerde duruyorsunuz. Bu söylediğimiz suçlamanın cevabı olarak EKDAĞ’ın yaptığı bütün tahsisleri bir dahaki meclise getireceğim mahcup olacaksınız. Bir şeyi iyice anlamadan dinlemeden konuşmayın. Hele hele Türkiye'nin 81 ilinde yaşayan bütün insanların bizim vatandaşımız olduğunu bilerek bunun bilinci ile bunun bilinci altında bir meclis üyesi sıfatıyla bu söylediklerinizi söylememiş kabul ediyorum. Karadenizli vatandaşlarımıza karşı büyük hakaret ettiniz büyük ayıp ettiniz. Lütfen bu bölgesel ayırımcılık dinsel mezhebi ayırımcılık Türkiye'nin en büyük tehlikesi olmuştur. Bir büyükşehir meclisinin üyesi olarak bunları ifade etmenizi söylenmemiş olarak kabul ediyorum. Bizim doğusundan da batısından da kuzeyinden de güneyinden de her kim varsa bütün vatandaşlarımız başımızın tacıdır. Bu konuları daha önce Alanya ile gündeme geldiğinde dile getirmiştim demek ki hala aynı yerde duran arkadaşlarımız var” ifadelerini kullandı

“Söyledikleriniz hiç de iyi yere gitmedi” diyen Türel, “Bakın bu meclisin içinde Karadenizli var, Akdenizli var, Egeli var, Orta Anadolu, Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu… Antalya’da doğmayan insanlara su vermeyecek miyiz, ekmek vermeyecek miyiz? Bir tartışmaya mahal olacak bir şey söylemeyin. Benim en hassas olduğum konu. Bizim etnik kimliğimiz bunlar. Biz bu zenginlikleri yaşatmayacak mıyız Antalyamıza. Ben bütün hemşeri derneklerine gittiğimde bütün hepsine, Karadenizli, Akdenizli, Egeli, Orta Anadolu, Sivaslı, Malatyalı hemşerilerim diyorum. Orada doğmuşsunuz. Doğmak sizin takdiriniz, seçiminiz değil ama yaşamak takdiriniz. Antalya’yı vatan seçmişsiniz. Burada yaşıyorsunuz diyorum. Dolayısıyla bu memlekette yaşıyorsa herkes bizim hemşerimiz. Kim geliyorsa da izin veririz. Şimdi bunları konuşuyoruz ama seçim zamanı bu derneklere gidip oy istemeyi biliyorlar. O da ayrı bir mevzu. Seçim zaman bu derneklerin hepsi gezilir, adettendir. Oy istenir. Seçim bitti mi bur abalıya gitsin. Ben vurdurmam arkadaşım kusura bakmayın. Ben bu memlekette yaşayan kimseye vurdurmam. Ben Karadeniz, Akdeniz ayırmıyorum. Kimseyi ayırmıyorum. Doğulusu, Batılısını ayırmıyorum. Ben herkese hizmet etmekle mükellefim” diye konuştu.