ATSO Meslek Komiteleri Müşterek Toplantısı, ATSO Atatürk Konferans Salonu’nda yapıldı. ATSO Komite ve Meclis Üyeleri’nin yanı sıra, iş insanlarının yoğun ilgi gösterdiği toplantıda, Sabancı Üniversitesi Finans Kürsü Başkanı Prof. Dr. Özgür Demirtaş “Bilim, Ekonomi, Gelecek ve Siz” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi.
Toplantının açılışında bir konuşma yapan ATSO Başkanı Davut Çetin, oda çalışmalarının yanı sıra, komitelerin sektörel konulardaki taleplerini ve önerilerini dile getirdi. Başkan Çetin konuşmasında, “2022 yılının ilk müşterek komiteler toplantısını Özgür Hocamızla yapıyoruz. Önümüzdeki günlerde ayrıca Büyükşehir Belediyesi ve kamu il müdürleriyle bir müşterek komiteler toplantısı daha yapmayı planlıyoruz. Büyükşehirle yerel sorunların, il müdürleriyle sektörel sorunların görüşülmesinin yararlı olacağını düşünüyorum” dedi.
"Antalya’da e-ticaret yapan işletme sayısı 3 yıldan az zamanda 2 bin 400’den 16 bine çıktı"
“Çevreci dönüşüm çalıştayında Büyükşehir Belediyesi ile birlikte 100 civarında kurum ve kuruluş, 200 civarında uzman ve kurum temsilcisi çalıştı” diyerek konuşmasına devam eden Başkan Çetin, “Batı Akdeniz Ticaret Buluşması’nda Antalya, Burdur ve Isparta’dan bütün oda ve borsalarımız, SİAD’larımız, İhracatçılar Birliğimiz ve kamu kurumları olmak üzere 80’e yakın kurum ve kuruluş bir araya geldi. Bunların faydası şudur: örneğin İklim değişikliği ve Antalya’nın yeşil dönüşümü konusunda, üniversite hocaları, belediye yetkilileri, DSİ; Tarım İl Müdürlüğü, mühendis odaları ilk kez bir araya gelmiş oldu. Bu çalışmalarla hangi kurum ne yapıyor, bundan sonra ne yapması gerekiyor ortaya çıkmış oluyor. Bir başka örnek dijitalleşme konusudur. 2016 yılında Antalya 4.0 çalışmalarını başlattık. Dijitalleşme konusundaki toplantılarımız en fazla katılım sağlanan toplantılar oldu. Antalya’da e-ticaret yapan işletme sayısı 3 yıldan az zamanda 2 bin 400’den 16 bine çıktı. Bu çerçevede Rota Antalya gibi dijital turizm projeleri yaptık, akıllı tarım projeleri başlattık. Odamızın inovasyon merkezini kurduk, bugün İnovatso’da start up firmalar bu sayede doğuyor” ifadelerini kullandı.
“İşletmeler dijital ve yeşil dönüşümü başarmak zorunda”
Şehir ve sektör ekonomisine gerekli önemin verilmediğinden yakınan Çetin, Türkiye’de birçok küçük şehrin boşaldığını, yatırımcıların büyük şehirlere göçtüğünü söyledi. Antalya olarak kendilerinin de sanayide, ticarette bazı yatırımcılarını kaybettiklerini belirten Çetin, “Çeşitli nedenlerle önemli yatırımlar Ege, Marmara illerine gidiyor. Bir şehir bir sektöre uygun ekosistem yaratmazsa o sektör o şehirde gelişemez. Çağdaş işletme yönetimi ve kültürü üzerinde de daha fazla durmalıyız. Çağ değişti, endüstri 4.0’a geçildi, Z kuşağı geldi. İşletmeler veri yönetimi, yetenek yönetimi yapmak, dijital ve yeşil dönüşümü başarmak zorunda. Bu konu sensör kullanma değildir. Asıl mesele müşteriyi, çalışanı paydaş yapmaktır. Yani ticaretin felsefesi değişmektedir. Ayrıca gereğince konuşmadığımız bir konu etik veya iş ahlakı konusudur. Ekonomide hak ve adaleti, ticaret ve iş ahlakını unutmak üzereyiz. Yüksek enflasyon nedeniyle kayıt dışı rant ekonomisi çok yayıldı ve rant kültürü hakim oldu” dedi.
“Kurulan şirket sayısında İzmir’e yaklaşıyoruz”
Antalya’da 2016 yılında turizmden bir darbe yendiğini, toparlanma sürecinde ise pandemiyle birlikte iki yılı kaybettiklerini kaydeden Başkan Çetin, Antalya ekonomisinin bu yıl turizm sayesinde Türkiye ortalamasına göre biraz daha iyi olacağını umduklarını dile getirdi. Turizmde geçen yıla göre yüzde 226 artış olduğunu, ancak 2019 yılının yüzde 26 gerisinde olunduğunu vurgulayan Çetin, “Rusya pazarına bağımlı kalan bölgelerimizde bunun sıkıntısı yaşanmaktadır. Antalya’ya ülke içi ve ülke dışından ilgi devam etmektedir. Kurulan şirket sayısında İzmir’e yaklaşıyoruz. Mayıs ayında kurulan şirketlerimizin dörtte biri yabancı sermayeli şirket oldu. Beş ayda 56 ülkeden 451 yabancı sermayeli şirket kuruluşu gerçekleştirdik. Konut sektöründe de Antalya trendi devam ediyor. Nisan ayında konut fiyatı artışında yüzde 140 oranıyla ilk sıradayız. Antalya kira artışında yüzde 329 artışla ilk sırada. Hatta sadece artışta değil, kira değerlerinde de öne geçmiş durumdayız. Kuşkusuz bu da çalışanlar için barınma sorununa neden olmaktadır” dedi.
“Ekonomi için yerelden yönetim reformu yapılmalıdır”
Tarımda Nisan ayında ortalama ürün değerinde yıllık artışın yüzde 137 olduğunu belirten Çetin, şöyle devam etti:
“Yüksek fiyat artışları üreticinin bir kısmını memnun etse de girdi maliyetlerine yetişmek kolay değil. Tarım ihracatımız maliyetlerden ve Rusya-Ukrayna durumundan olumsuz etkilendi. Sanayide girdi maliyetleri ve tedarik sorunları üretime ve yatırıma yansımaktadır. İhracat Ukrayna krizinden Nisan ayında etkilendi, Mayısta toparlanma başladı. Çin’de kapanma bize biraz fayda sağladı, sanayi ihracatımız yüzde 27 düzeyinde arttı, mermer ve maden ihracatında artış daha yüksek. Ticarette iç piyasayı söylemeye gerek yok. Elektrik gibi girdi maliyetleri herkesin derdi. Kuşkusuz, sadece dönemlik, yıllık verilerle değerlendirme yapamayız. Asıl bakmamız gereken yer ilimizin yapısal sorunları ve geleceğidir. Turizmde fiyat, kalite ve gelir bakımından daha ileride olmamız gerekiyor. Tarımda bu dönem fiyatlar tatmin etti, ama yakında şikâyetlerin arttığını göreceğiz. Plansızlık nedeniyle temel sorunlar devam ediyor. Tarımda, sanayi ve mermer ihracatımızda katma değerimiz halen çok düşük. Sektörlerimizin geleceği için mekânsal planlar, sanayi arazisi, ticaret alanı planlarımız olmalıdır. Bugünkü yapıda bunlar yapılamamaktadır. Bu nedenle ısrarla diyorum ki ekonomi için yerelden yönetim reformu yapılmalıdır. Ulaşım altyapısında halen sorunlarımız var, lojistik merkezimiz yok. İhtisas bölgelerimiz yetersiz. Biyoteknoloji ve tohum vadisi gibi uygulama arazisi olan projelere ihtiyacımız var. EXPO alanı gibi değerlerimizi uzun vadeli bir vizyonla ele almalıyız. Bu konularda oda ve borsalarımızla, SİAD’larımızla bir dosya hazırladık, bunu da hep birlikte Ankara’ya götüreceğiz, ama sonuç almak için hem ülkede hem şehirde birlik ve beraberlik olmalıdır. Oda ve borsalar olarak, SİAD’lar olarak, mühendis odalarıyla bir birliktelik sağladık. Bunu siyasette ve kent kültüründe de sağlamamız gerekiyor.”
“Antalya’nın tanıtımına her platformda destek oluyoruz”
“Dünyada ve Türkiye’de odaların en önemli işlerinden birisi eğitimdir” sözlerini kullanan Çetin, “Onlarca konuda eğitimler veriyoruz. Sertifika programları yapıyoruz. Örneğin turizm ve birçok sektör için doğrudan eleman yetiştiren, mesleki yeterlik belgesi veren bir kurumuz. İhracata destek için çok çalışma yapıyoruz. Asya’dan Afrika’ya birçok ülkeye ihracat bizim ihracat kümeleri çalışmalarımızla başlamıştır. Bugünlerde sağlık turizmi gibi hizmet ihracatına dönük çaba harcıyoruz. AB İşletmeler Ağı ve diğer dış ticaret hizmetlerimiz, İstihbarat hizmetlerimiz zaten rutin çalışmalarımızdır. Antalya’nın tanıtımına her platformda destek oluyoruz. Turizmin kentte gelişmesi, çeşitlenmesi ve ticarete fayda sağlaması için Rota Antalya gibi dijital projeler yaptık. Mural Antalya gibi bir projeyi kentin yüzü değişsin diye yaptık. Rodin sergisi gibi etkinliklerimiz Antalya’nın markalaşması için, turizm ve ticaret içindir” diye konuştu.
“Tarımın ve sanayinin geleceği dijital ve yeşil dönüşümdür”
Gastronomi turizmi ve coğrafi işaretli yerel ürünler faaliyetlerinin hem turizme hem ticarete fayda sağladığını aktaran Başkan Çetin, Kongre ve Fuar turizmine en fazla destek olan kurumlardan birisi olduklarını vurguladı. Antalya Kongre Bürosunu kendilerinin yürüttüğünü hatırlatan Çetin, “Tanıtım Vakfıyla birlikte çalışıyoruz. Tarım sektöründe Hal Kanunu konusunu devamlı izliyoruz. Growtech fuarı gibi fuarlara destek oluyoruz. Tarımda Inovasyon ve dijitalleşme üzerinde etkinliklerimiz devam ediyor. İnovatso hem üyelerimize hem genç girişimcilere hizmet veriyor. E-ticaret ve sosyal medya ticareti için facebook istasyonu kurduk. Tarımın ve sanayinin geleceği dijital ve yeşil dönüşümdür. Bu nedenle, bu alanlarda hep öncü çalışmalar içerisindeyiz. Türkiye 2053’de karbon nötr hedefi koyabilir. Antalya Türkiye’nin önünde olmalıdır, çünkü çevre Antalya’nın ekmek teknesidir. Bu nedenle çevreci dönüşümde şimdi ilgili bütün kurumlarla birlikte tarım, turizm, sanayi ve kent olmak üzere 4 alanda sektörel çalışma gruplarıyla ilerlemeye devam edeceğiz” dedi.
“Bu şehrin geleceğine, dinamizmine inanın, güvenin”
Antalya’nın büyüdüğünü, yabancı ve ulusal şirketlerin geldiğini, ticaretin değiştiğini kaydeden Başkan Çetin, Antalya’da doğan, yaşayan ve çalışan herkesin şanslı olduğunu söyledi. “İş insanları olarak bizler bu şehirden kazanmak kadar bu şehre kazandırmayı da görev bilmeliyiz” diyen Çetin, “Bizler bu kültürle büyüdük. Genç nesillere de rant kültürü yerine bu kültürü kazandırmalıyız. Gelecek yıl, Cumhuriyetimizin 100. Yılını kutlayacağız. Bildiğiniz gibi Cumhuriyetimizin 100 yılı simge eseri için bir çalışma başlattık, hatta halkın katılımı için fikir yarışması düzenledik. Önümüzdeki günlerde bir arama konferansıyla bütün kurumlardan da öneri alarak bir karar vereceğiz. Antalya’ya, Cumhuriyetimizi kuranlara, büyük önder Atatürk’e vefa borcumuzu yerine getirmek en büyük arzumuzdur. Odanın her çalışması, her eseri Antalya iş insanları olarak sizlerin attığı bir imzadır. Bu şehrin geleceğine, dinamizmine inanın, güvenin. Kendinizle, 140 yıllık köklü çınar olan odanızla, dünyanın en güzel yeri olan şehrinizle gurur duyun” diyerek konuşmasını sonlandırdı.
Toplantıda daha sonra Prof. Dr. Özgür Demirtaş tarafından “Bilim, Ekonomi ve Siz” konulu söyleşi gerçekleştirildi.
