Medicana Çamlıca Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Hakan Birkent, sesin yaşam, cinsiyet ve fiziksel yapı ile uyumlu olması istendiğinin altını çizdi. Prof. Dr. Ahmet Hakan Birkent, bu uyum olmadığında kişinin psikolojik olarak ciddi şekilde etkilenebileceğini ve yaşam kalitesinin düşebileceğini belirterek, tıpta yaşanan gelişmeler sayesinde artık ses yapılandırmasına yönelik ses estetiği operasyonlarının uygulandığını söyledi.
Ses estetiği nedir?
Prof. Dr. Ahmet Hakan Birkent şu bilgileri paylaştı: “Sesimiz sosyal iletişimimizdeki en önemli enstrümanımızdır. Aynı zamanda toplum içerisindeki pozisyonumuzu belirlemede rol oynayan en önemli faktörlerden biridir. Bireyin sesinin cinsiyeti, yaşı ve fiziksel görünümü ile uyumlu olması beklenir. Bu açıdan var olan ses problemleri hiç şüphesiz ki bireyin toplum içerisindeki algısında sıkıntılar oluşturabilir. Örneğin, ince sesli bir erkek ya da kalın sesli bir bayan toplumda iletişim esnasında yanlış değerlendirmelerle karşılaşabilmektedir. Bu tür ses bozukluklarının tedavisi amacıyla sesin özellikle incelik ve kalınlık algısına yönelik olarak yapılan işlemler bütününe ses estetiği adı verilir.
Ses estetiğine kimler ihtiyaç duyar?
Hiç şüphesiz ki güzel sesli olmak her insan tarafından istenecek bir özelliktir. Bu açıdan bakıldığında herkes ses estetiği için aday olabilir. Ancak daha sıklıkla karşılaşılan hasta grubunu sosyal iletişimlerinde seslerindeki özellikle incelik ve kalınlık algısı açısından problem yaşayan hastalar oluşturmaktadır. Örneğin kalın sesli bir bayanın telefon konuşması esnasında beyefendi ifadesi ile karşılaşması sık karşılaşılan bir durumdur. Ya da tam tersi olarak ince sesli bir erkeğin konuşması esnasında karşısındakiler tarafından yaşadığı algısal problemler sıkıntı verici olabilmektedir. Hele bu kişi iş alanında yönetici pozisyonunda biri ise bu durum otorite ve pozisyon anlamında ciddi sonuçlar oluşturabilmektedir. Ses estetiğine ihtiyaç duyan bir diğer hasta grubu özellikle çocukluk dönemlerinde hormonlara bağlı ilaç tedavisi olmak zorunda kalan kişilerdir. Zira bu kişilerin sesleri genellikle cinsiyet ve fiziksel görünümleri ile uyumlu olmamaktadır. Cinsiyet değişikliği tercihi içerisinde olan bireyler için de seste estetik olarak değişim beklentisi kaçınılmazdır. Özetle, sesimizin cinsiyet, yaş, fiziksel görünüm ve sosyal pozisyonumuzla uyumlu olması gerekir. Bu açıdan sıkıntı yaşayan tüm hastalar için ses estetiğine yönelik girişimler yapılabilir.
Ses estetiğine nasıl yapılır?
Sesimizi incelik ve kalınlık algısına yönelik olarak değiştirmek mümkündür. Bu açıdan cerrahi girişimler oldukça yüz güldürücüdür. Ağız içerisinden endoskopik olarak ya da boyundan küçük bir kesi yoluyla yapılan bu cerrahi girişimlerde amaç ses tellerimizin uzunluk, kütle ve gerginliğini ayarlayarak aynen bir enstrümanın teli gibi frekansını değiştirmektir. Bu sayede sesimizi inceltmek, kalınlaştırmak ve tınısını ayarlamak mümkün olmaktadır. Cerrahi işlemlerle birlikte tedaviye eklenecek ses terapisi uygulamaları başarı oranını daha da arttırmaktadır.
Ses inceltme nedir?
Sesimizin incelik ve kalınlık algısını oluşturan temel öğe ses tellerimizin ses üretimi esnasında oluşturduğu titreşim sayısı yani sesimizin temel frekansıdır. Sağlıklı bir erkekte sesin temel frekansının 120 Hz'in altında, sağlıklı bir kadında ise 150 Hz'in üstünde olması beklenir. Kısaca, sesin temel frekansı yükseldikçe ses incelir, frekans düştükçe ses kalınlaşır.
Sesimizin temel frekansını belirleyen faktörler ise ses tellerimizin uzunluğu, kalınlığı ve gerginliğidir. Sesi inceltmek için ses tellerini uzatmak, inceltmek ve gerginliğini arttırmak gerekirken, sesi kalınlaştırmak için ses tellerini kısaltmak, kalınlaştırmak ve gerginliğini azaltmak gerekir. Dolayısıyla bu 3 parametre üzerinde yapılacak değişiklikler seste incelik ve kalınlık anlamında değişimlere yol açar.
Sesin inceltilmesi ihtiyacı farklı sebeplerden kaynaklanabilir. Cinsiyet değişimi isteği bu sebeplerin başta gelenlerinden biridir. Değişen fiziksel görünüm ile uyumlu olacak şekilde yeni bir ses hiç şüphesiz ki elde edilmek istenen yeni cinsel kimliğin en vazgeçilmez öğesidir. Çocukluk döneminde hormon tedavisi almak zorunda kalan ya da birtakım hormonal problemleri olan kadınlar için de kalın sesli olmak şüphesiz sosyal anlamda sıkıntı verici bir durumdur. Yoğun sigara kullanımı hikayesi olan orta yaşlı kadınlarda da ses kalınlaşması sık karşılaşılan bir problemdir. Ya da basitçe ortada hiçbir patolojik durum yokken yaradılışa bağlı olarak bazı kadınların sesi daha kalın olabilmektedir.
Tüm bu gruplar için ortak amaç sesin inceltilmesi olmaktadır. Günümüzde uygulanan birtakım cerrahi girişimlerle sesin inceltilmesi mümkündür. Gerek ağız içerisinden ve gerekse boyundan yapılan küçük bir kesi yoluyla uygulanan bu cerrahi girişimlerle seste etkili ve beklentileri karşılayabilecek düzeyde bir incelme elde edilmektedir.
Ses inceltme ameliyatları nasıl yapılır?
Sesin inceltilmesi amacıyla birkaç farklı cerrahi teknik uygulanabilmektedir. Bunlardan en çok bilineni yaklaşık olarak 40 yıldır bu amaçla kullanılan Tip 4 tiroplasti işlemidir. Ameliyat esnasında hastanın sesini duyup seste yeterli incelmenin elde edildiğinden emin olabilmek amacıyla lokal anestezi altında yapılan bu cerrahi teknikte boyun ön alt kısmından yapılan küçük bir kesi ile gırtlaktaki 2 büyük kıkırdak birbirine yaklaştırılarak ses tellerinin uzatılması ve dolayısıyla sesin inceltilmesi amaçlanmaktadır. Eş zamanlı olarak özellikle cinsiyet değişimi talebi olan hastalar açısından boyun ön kısmında çıkıntı yapan adem elmasının tıraşlanması da mümkündür.
Ses inceltilmesi amacıyla ağız içerisinden yapılan cerrahi girişimlerin ise doğal olarak ciltte kesi izi bırakmama gibi önemli bir artısı vardır. Bu teknikler aynı zamanda genel anestezi altında uygulandıkları için hastalar tarafından da daha kolay tolere edilmektedirler. Bu amaçla günümüzde daha popüler hale gelen ve sıklıkla uygulanmaya başlanan iki teknik Wendler tiroplasti ve Lazer inceltme (LAVA) dır. Wendler tiroplastide ses tellerinin ön 1/3 lük kısımları birbirlerine dikilerek ses tellerinin kısaltılması ve gerginliğinin arttırılarak sesin inceltilmesi amaçlanır. Oldukça başarılı bir teknik olup günümüzde bu amaçla en çok tercih edilen cerrahi prosedürlerden biridir. LAVA'da ise lazer yardımı ile ses telinin kütlesi azaltılarak sesin inceltilmesi amaçlanır.
Tüm bu cerrahi prosedürlerin iyileşme sürecinde ses terapisinden faydalanmak, sesin oturması ve kalıcı hale gelmesi açısından son derece faydalı olmaktadır.
Ses kalınlaştırma nedir?
Ses estetiği kavramı içerisinde bazı olgular için sesin kalınlaştırılması sosyal iletişim ve toplum içerisindeki algı açısından son derece etkili ve faydalı olmaktadır. Ses kalınlaştırması uygulamaları genellikle erkekler için söz konusudur.
Bu kapsamda en sıklıkla karşılaştığımız hasta grubunu ergenlik döneminde seste kalınlaşma yönünde olması gereken değişimin izlenmediği puberfoni olguları oluşturmaktadır. Çocukluk çağındaki sesimiz normalde ergenliğe geçişle birlikte kalınlaşır. Fakat bazen bu olması gereken kalınlaşma ortaya çıkmaz ve ses ince olarak kalmaya devam eder. Bu durum da doğal olarak bireyin toplum içerisinde yanlış anlaşılmasına ve sosyal izolasyona yol açabilmektedir. Ses terapisi çalışmaları ile yüz güldürücü sonuçlar alınabilen bu hasta grubu için uygulanacak birtakım cerrahi girişimlerle seste etkili ve kalıcı bir kalınlaşma elde etmek mümkündür.
Ses tellerinde yapısal olarak bozukluk olan yada daha önce ses tellerinden geçirdiği birtakım ameliyatlar sonucunda komplikasyon olarak sesi ince çıkmaya başlayan bir grup hasta açısından da ince ses problem olmaktadır. Bu tür olgularda da ses kalınlaştırma ameliyatları oldukça yüz güldürücüdür.
İnce sesli olmak iş hayatında da özellikle otorite ve etkililik anlamında birtakım problemlere yol açabilmektedir. Sosyal iletişimin üst düzeyde olduğu meslek gruplarında, yöneticilerde, otoritenin ön planda olduğu mesleklerde bu husus daha da önemli hale gelmektedir. Bu tür durumlar için de seste kalınlaşma son derece önemli olup yapılacak basit birtakım cerrahi girişimlerle oldukça etkili sonuçlar almak mümkündür.
Ses kalınlaştırma ameliyatları nasıl yapılır?
Sesi kalınlaştırmak amacıyla uygulanan birkaç farklı cerrahi teknik bulunmaktadır. Bunlardan en bilineni Tip 3 tiroplasti tekniği olup lokal anestezi altında boyun ön alt kısmından yapılan bir kesi ile uygulanmaktadır. Bu kesi aracılığı ile tirod kıkırdak küçültülerek ses telleri gevşetilir ve gerginliği azaltılan ses telinin daha kalın bir ses üretmesi sağlanır. Bu amaçla uygulanan diğer ve daha güncel cerrahi teknikler ise Relaksasyon tiroplasti ve Baklava tiroplastidir. Bu iki cerrahi teknik te yine lokal anestezi altında ve benzer bir cilt kesisi ile uygulanmaktadır. Amaç yine ses tellerini gevşetmek ve dolayısıyla sesi kalınlaştırmaktır. Her 3 teknik te sesi kalınlaştırmak anlamında oldukça başarılıdır.”