YARAMAZ ÇOCUK ETİKETİ DEĞİL
Psikolog Turan, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunu (DEHB) çocuğun yaşına ve gelişim düzeyine uygun olmayan aşırı hareketliliği, isteklerini erteleyememesi, dikkat sorunları ile ilgili tanı kriterleri açıkça belirlenmiş, nöro-psikiyatrik bir bozukluk olarak tanımladı. Turan, DEHB’nin kesinlikle kötü yetiştirilmiş ve yaramaz çocukları tanımlamak için kullanılan bir etiket olmadığına dikkat çekti. DEHB’nin nedeninin kesin olarak bilinmediğini belirten Sevil Turan, genelde bu rahatsızlığın genetik-çevresel(hamilelik ve doğum sırası ve sonrasında yaşanan sorunlar) faktörlerin bir araya gelmesi sonucu oluştuğunu söyledi. Turan, okul çağındaki çocukların yüzde 5’inde görülen rahatsızlığın erkek çocuklar arasında daha yaygın olduğu dile getirildi.
DİKKAT EKSİKLİĞİNİN BELİRTİLERİ
Çocuklarda dikkat eksikliğinin belirtileri üzerinde duran Uzman Psikolog Sevil Turan ailelere şu uyarılarda bulundu: “Dikkat eksikliği olan çocuklar, belirli bir işe ya da oyuna dikkatini vermekte zorlanır. Dikkati kolayca dağılır ve dikkatsizce hatalar yapar. Başladığı işi bitiremez. Kendisiyle konuşulurken dinlemiyormuş gibi görünür. Görev ve etkinlikleri düzenlemekte zorlanır. Yoğun zihinsel çaba gerektiren ev ödevi, okul aktiviteleri gibi işleri yapmaktan kaçınır. Etkinlikler için gereken eşyaları kaybeder. Günlük etkinliklerde unutkandır. Eğer çocuklarınızda bunlardan beş tanesinin belirtisi varsa en kısa zamanda bir hekime başvurunuz.”
HİPERAKTİVE VE DÜRTÜSELLİĞİN BELİRTİLERİ
Psikolog Turan, hiperaktivite ve dürtüselliğin belirtileri üzerinde de durdu. Turan “ Hiperaktivite olan çocukların eli ayağı kıpır kıpırdır. Oturduğu yerde duramaz. Gereksiz yere sağa sola koşturur, eşyalara tırmanır. Sakince oynamakta zorlanır. Sürekli hareket eder ya da sanki motor takılmış gibidir ve çok konuşur. Dürtüsellikte ise, sorulan soru tamamlanmadan yanıt verir. Sırasını beklemekte güçlük çeker. Başkalarının sözünü keser ya da oyunlarında araya girer” dedi.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
DEHB’in belirtilerini gösteren çocukların mutlaka bir hekime gösterilmesi gerektiğinin altını çizen Turan, tedavi yöntemlerini de anlattı. İlaç tedavisinin önemli olduğunu vurgulayan Turan “İlaç tedavisi dışında arkadaş ilişkilerini düzenleme, saldırganlığı önleme, özgüveni artırma, planlama/organizasyon becerilerine yönelik olarak yapılandırılmış öneriler ve davranışsal programlar ile tedavi edilebilir” diye konuştu.
Ailelere önerilerde bulunan Turan, “Çocuğun hareketliliğini ve rahatsız edici davranışlarını kişisel olarak algılamayın, davranışlarının tıbbi bir nedeni olduğunu unutmayın” dedi.