Türk Konseyi'nden önemli ekonomik kararlar

Türk Konseyi Ekonomi ve Ticaret Bakanları ile Gümrük İdareleri Başkanları, ekonomik ve ticari ilişkilerin mevcut seviyede korunmasına, koronavirüsün üye ülkeler ekonomileri üzerindeki olumsuz etkilerini hafifletmeye ve salgın ve sonrasındaki ticari ilişkileri güçlendirmeye yönelik tedbirleri görüşmek üzere bir video-konferans toplantısı gerçekleştirdi.

Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayil Jabbarov moderatörlüğünde gerçekleştirilen ve Türk Konseyi Genel Sekreteri Bagdad Amreyev, Özbekistan Başbakan Yardımcısı ve Yatırımlar ve Dış Ticaret Bakanı Sardor Umurzakov, Kazakistan Ekonomi Bakanı Ruslan Dalenov ve Ticaret Bakan Yardumcısı Kairat Torebayev, Kırgızistan Ekonomi Bakanı Sanzhar Mukanbetov, Türkiye Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ve gözlemci ülke Macaristan'ın Dışişleri ve Ticaret Bakanı Peter Szijarto’nun yanı sıra üye ülkelerin gümrük idareleri başkanlarının da katıldığı toplantıda önemli kararlar alındı.

Katılımcı Bakanlar, koronavirüsün neden olduğu ekonomik sıkıntılar ile iç ve dış ticarette yaşanan zorlukların giderilmesi için ulusal düzeyde attıkları adımlar ve aldıkları tedbirler hakkında detaylı bilgiler paylaştı. Türk Konseyi'nden elde edilen bilgilere göre, üye ve gözlemci ülkelerin ekonomi, ticaret ve gümrükten sorumlu bakanlıkları ve kurumlarının katılımıyla, Genel Sekreterlik koordinasyonunda ortak bir Eylem Planı oluşturulması hususunda mutabakat sağlandı.

Gıda güvenliğini sağlayacak önlemlerin geliştirilmesi, üye ve gözlemci devletler arasında zaruri mallara ilişkin ortak bir listenin oluşturulması, ilaç ve tıbbi malzeme ile birlikte insani yardım da dahil olmak üzere sözkonusu malların elektronik ön bildirim sistemin kurulması marifetiyle gümrükten geçiş prosedürlerinin hızlandırılması, ve ithal vergilerini düşürme mekanizmalarının geliştirilmesi toplantıda görüşüldü. Bu çerçevede ayrıca, üye ve gözlemci ülkeler arasında “yeşil koridor” tesis edilmesi ve zaruri ürünlerin teslimatını kolaylaştırmak için sınır geçiş noktalarında “yeşil şerit” uygulaması başlatılması konularında görüş alışverişinde bulunuldu.

Bu çerçevede, 28 Nisan’da toplanan Türk Konseyi Sağlık Bakanları toplantısında Tedarik Zinciri Grubu’nun kurulması ve sağlık alanında iş forumlarının düzenlenmesine ilişkin alınan kararlara destek veren Bakanlar, sözkonusu inisiyatiflerin üye ülkelerin ihtiyaç duyacağı ilaç, tıbbi vb. malzemelerin ortak üretilmesine destek sağlayacağını vurguladılar.

Katılımcı Bakanlar, 30 Nisan’da düzenlenen Türk Konseyi Ulaştırma Bakanları toplantısında faal hale getirilmesi kararlaştırılan Ulaştırma Koordinasyon Komitesine gümrük ve ticaretten sorumlu Bakan Yardımcılarının da dahil edilmesi hususunda mutabakata vardılar. Sözkonusu yapının üye ülkeler arasındaki mal ve hizmet dolaşımının sürdürülebilirliğine katkı sağlayacağının altını çizdiler.
Gıda güvenliğinin de önemli gündem maddeleri arasında yer aldığı toplantıda, taraflar Türk Konseyi çatısı altında gıda güvenliğine katkıda bulunacak çok taraflı işbirliği mekanizmaları kurulmasına karar verdiler.

Taraflar ayrıca Sekretarya tarafından önerilen sanayi bölgeleri, teknoparklar ve ticaret evlerinin kurulması gibi yeni işbirliği projelerine tam destek verdiler.
Bakanlar, kuruluş süreci devam eden Türk Yatırım Fonu'nun hızlandırılmasına yönelik çalışmalara başlanması, bu amaçla Bakan Yardımcıları seviyesinde bir koordinasyon komitesi kurulması kararı aldı.

Toplantıda, üye ülkeler arasındaki ticarette ulusal paraların kullanımının teşvik edilmesinin yanı sıra, ticaretin kolaylaştırılmasına yönelik ortak bir strateji belirlenmesi, bu çerçevede gümrük prosedürlerinin basitleştirilmesi, özellikle Orta Koridor’da taşıma modlarının çeşitlendirilmesi ve Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun etkin kullanılması gibi unsurları içeren bir strateji belgesinin benimsenmesi konuları ele alındı.

Türk Konseyi üyesi devletler ve gözlemci üyeler, yeni dönemde dijital ekonomi ve e-ticaret konusunda işbirliklerini hızlandıracak ve bu konuda ortak bir sistem geliştirecek.
Üye ülkeler, Macaristan tarafından teklif edilen Türk Konseyi üye ülkeleri şirketleriyle kurulacak ortaklıklar marifetiyle Avrupa’da yatırım fırsatlarını değerlendirmeye yönelik ortak bir eylem planı oluşturulması hususunda mutabakata vardılar.

Katılımcı Bakanlar, alınan kararlar doğrultusunda hayata geçirilecek program ve projelerde Türk Odalar ve Borsalar Birliği'nin donanım ve tecrübesinden de azami şekilde faydalanılması gerektiğini vurguladılar.
Türk Konseyi ülkeleri arasında ekonomik ve ticari ilişkilerin korunması ve güçlendirilmesi, pandemi koşullarında ticaretin arttırılması ve salgının olumsuz sosyoekonomik etkilerinin azaltılmasına yönelik dile getirilen hususlara, çalışmaları Sekretarya tarafından sürdürülen 2025 vizyon belgesinde de yer verilmesi kararlaştırıldı.