Antalya Kent Konseyi Turizm Grubu Başkanı ve NBK Touristik Genel Müdürü Recep Yavuz, her yıl dünya genelinde 1.5 milyar kişinin seyahat ettiğini, bu yıl pandemi nedeniyle 1 milyar turistin seyahate çıkamadığını söyledi. Geriye kalan 500 milyon turistin de korona virüs kuralları dahilinde tatil yaptığını kaydeden Yavuz, "500 milyon kişi, maske taktı, test yaptırdı ve sosyal mesafe kurallarına uyarak tatil yapmaya çalıştı" dedi.
"Yılbaşı kısıtlamasının olumlu, olumsuz yansıması olmaz"
31 Aralık’tan, 4 Ocak’a kadar kesintisiz uygulanacak olan sokağa çıkması kısıtlaması ile ilgili de görüşlerini bildiren Yavuz, "Avrupa’da Noel ve yılbaşı tamamen karantinaya geçti. Yılbaşındaki turizm hareketliliği dünyada beklenmiyor. İkinci dalganın en şiddetli günlerini yaşıyoruz. Bu alınan kısıtlama kararının bize olumlu, olumsuz yansıması olmaz. Çünkü dünya genelinde bir turizm hareketliliği yok. Bütün dünyada Noel kısıtlandı, yılbaşı kutlaması kaldırıldı. Bu sene yılbaşı tatili de yok. Yılbaşı programı da yok" ifadelerini kullandı.
"Korona insanlığı en gafil zamanda yakaladı"
2020’nin biteceğini, fakat getirdiği sorunların uzun yıllar devam edeceğine dikkat çeken Yavuz, sağlığın ve ekonomisinin telafisi zor yaralar aldığını söyledi. Turizm ve seyahatin korona virüsten sonra da devam edeceğini ifade eden Yavuz, "Korona virüsün insanlığı en gafil zamanda yakaladığı 2020 yılında bile dünya genelinde yaklaşık 500 milyon insan, maskeyle, testle mesafeyle seyahat tatil yaptı. İnsanlık bir yandan korona ile savaşını verirken, bir yandan da yaşama tutunmaya, koronaya esir düşmemeye, hayatı normale döndürmeye çalıştı. Ağır ve zor şartlara rağmen kısıtlı da olsa işine gitti, iş yerleri ayakta kalmak için direnirken, restoranlar sermayeyi kuryelere yüklediler, tarlalara buğday ekildi, domates ekildi, biber ekildi, mandıralarda peynir, yağ üretildi ve bunlar maske takarak da olsa alınabildi. Asgari ve zaruride yaşam devam etti. Hayat standardımızı bir seviye aşağıdan sürdürmeye çalıştık. İnsanlık büyük bir sınavdan geçti" dedi.
"Avrupalılar için tatil, zaruri sepetinde"
Yavuz, özellikle Avrupalılar için tatil ve seyahatin asgari ile zaruri içinde yer aldığını belirterek, özellikle çağın hastalığı olarak dillendirilen strese karşı en iyi ilacın ‘seyahat’ olduğunu düşünüyorlar. Bu yüzden de ekmekle, peynirle beraber seyahat de ‘zaruri’ sepetinde yer alıyor” diye konuştu.
Milyonlarca insanın, ‘2021 nasıl olacak? Seyahate gidilebilecek mi?’ sorusuna cevap aradığını ifade eden Recep Yavuz, yüzbinlerce işletmenin ve milyonlarca turizm çalışanının şimdiden 2021'i merak ettiğini söyledi. 2021'e dair gelişmelerin ve görüşlerin, yakinen takip edildiğine dikkat çeken Yavuz, "Ancak görüşler ve öngörüler o kadar ki birbirinden uzak ki doğruyu kestirmek neredeyse mümkün değil. 200 ülke ile koordineli çalışan ve emrinde yüzlere turizm otoritesi bulunan Dünya Turizm Örgütü (UWNTO) bile ihtiyatlı yorumlar yapıyor. Hatta projeksiyonlarını karamsarların, iyimserlerin görüşleri olarak ayrıştırarak yayınlıyor. Gördüğüm kadarı ile 2021 okuyabilmek, belli başlı bazı konuları gözden geçirerek biraz mümkün" ifadelerini kullandı.
"Birçok ülke turiste aşı kartı ile izin verecek"
2021'e dair öngörülerini paylaşan Yavuz, aşının bulunup, dağıtılıyor olmasının psikolojik bir moral oluşturduğunu ifade etti. Yavuz, herkesin kısa sürede aşı olmasının mümkün olmadığını, fakat tatile gidecek vatandaşların aşı konusunda istekli olacağını söyledi. Yavuz, "Herkesin aşılanması 2022’ye sarkar. Birçok ülke turiste aşı kartı ile izin verecek. Aşı olmak yeterli değil, gidilecek ülkelerin de aynı donanımı sağlaması gerekir. Bu konuda nüfusu kalabalık Akdeniz ülkelerinin hemen organize olması zor" diye konuştu.
"Ekonomik durum"
1 milyar insanın tatile çıkamadığını hatırlatan Başkan Yavuz, "Buna bir de gidilemeyen kış tatili eklendi. Avrupa da birçok kişi aylardır kısa çalışma ödeneğine tabii. Bir aylık maaşı bir yaz tatili için yeterli. Bunun yanı sıra para harcayamayan, ekonomisi ve birikimi kuvvetli milyonlarca kişi tatilden ödün vermeyecektir. İnsanların çoğunda gelecek ve işsizlik korkusu var. Ekonomisi güçlü orta yaş üstü de sağlık endişesinden dolayı tatile ve uzağa gitmek yerine araba ile kendi ülkesinde tatil yapacaktır" cümlelerini kullandı.
2020 yılından ötelenen çok sayıda rezervasyonun, 2021 için beklemede olduğunu vurgulayan Yavuz, seyahat acentelerinin kısa süreli iptalde bile pare iadesi kolaylığı sağladığını söyledi.
"Kısıtlamalar"
Recep Yavuz, kısıtlamalar gevşetildiği an turizm hareketliliğin başladığını ifade ederek, ülkelerin baskıya daha fazla dayanamayıp, tedbirler alarak yasakların gevşetebileceğini öngördü. Yavuz, "Denize girmek isteyene yasak konmayacak, ama can yeleği şart koşulacak. Birçok ülke sınırlarını kapadı ve ne zaman açılacağına dair sinyal vermedi. Avrupa’da hassasiyet arttı ve en küçük bir tehlikede hemen seyahat yasakları ve rizikolu bölgeler ilan edildi. Önümüzdeki yıl 2020'den daha rahat olmayacak. Herkes aşılanana kadar 5 dalga daha yaşayabiliriz" şeklinde konuştu.
"Ön plana çıkan tatil bölgeleri"
Akdeniz’deki klasik tatil ülkelerinin ön planda olduğunun altını çizen Yavuz, "Görünen o ki bunca kaybı sineye çeken sektör fiyatlandırma da önemli bir değişiklik göstermeyecek. Tatil yine herkesin gerçekleştireceği bir aktivite olacak. Sağlık konusundaki yeterlilik, gerekli korona tedbirleri, yakın uçuş mesafesi, güneş, deniz, kaliteli oteller ve uygun fiyat 2021 tatil ülkesinin şifreleri olacak. 24 saatten uzak uçuş uzaklığındaki ülkelere gidilmeyecek. Özellikle korona sürecinde Hırvatistan, İtalya, İspanya’dan gelen görüntüler hafızalarda ve yaklaşımı olumsuz etkileyecek" dedi.
2021 yılındaki turizm hareketlilik beklentisinin, 2019’un yüzde 70’i kadar olduğunu aktaran Yavuz, "2021 yılı bir geçiş yılı olacak. 2022 yılında turizmde patlama olabilir. Fakat hazirandan önce hareketlilik mümkün gözükmüyor. 3 aya sıkışan turizmde sayısal artış kısıtlı olur. Gerçek normalleşme 2022'de olur" diye konuştu.
"2021 sezonu, 2019 ile 2020 yılının karışımı olacaktır"
Büyük bir ihtimalle 2021 sezonunun, korona virüs gölgesinde geçen 2020 yılından daha iyi olacağını söyleyen Yavuz, sözlerini şöyle noktaladı:
"Ama 2019 gibi olmayacaktır. 2021 sezonu sayısal anlamda, 2019 ile 2020 yılının karışımı olacaktır. Sağlık konusunda güvenli, inandırıcı ve kapasiteli ülkeler tercihte öne çıkacaktır. Bu şartlarda 2021 yılının 3. çeyreğinde, yani haziran sonuna doğru turizm ancak mümkün olur. Turizm treninin hızlanması ya da yavaşlaması tamamen aşı ile ilgili gelişmelere endeksli"