Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA), Başbakanlık Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı (TYDTA) ve Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) işbirliğinde Suudi Arabistan ve Kuveyt’e yaş meyve ve sebze sektörü tanıtım programına çıkan Antalyalı ihracatçılar umutlu döndü. 18-26 Mayıs 2017 tarihlerinde Suudi Arabistan’ın Cidde ve Riyad şehirleri ile Kuveyt’te iş görüşmeleri gerçekleştiren Antalyalı ihracatçılar yaş meyve ve sebze ihracatı için çalışma yaptı. Antalya yaş meyve ve sebze heyeti Suudi Arabistan’ın liman şehri Cidde’de ve başkent Riyad’da sektörün önde gelen temsilcileri ile buluştu. Heyet, 31,5 milyon nüfusu ile global pazarlardan yıllık yaklaşık 2 milyar dolar yaş meyve sebze ithalatı yapan Suudi Arabistan ve 4 milyon nüfusu ile yaklaşık 800 milyon dolar yaş meyve ve sebze ithalatı yapan Kuveyt pazarında Antalya’nın daha fazla yer alması gerektiğini ifade etti.
Antalya Valisi ve BAKA Yönetim Kurulu Başkanı Münir Karaloğlu himayesinde gerçekleşen programda Antalya heyeti ilk olarak Suudi Arabistan’ın en büyük ithalat merkezi ve liman şehri Cidde’nin yaş meyve ve sebze halini ziyaret etti. Antalya heyeti hal ziyareti kapsamında Suudi firma yetkilileri ile görüşerek ürünler ve bu ürünlere olan piyasa talebi hakkında bilgi aldı. Antalya yaş meyve ve sebze heyeti, aynı zamanda hac mevsiminde 5 milyon ilave talep oluşan Cidde ve Mekke pazarında Türkiye’den gönderilen başta domates, kiraz, kayısı ve diğer ürünleri pazarda görmekten memnuniyetini ifade etti.
Cidde Ticaret ve Sanayi Odası ziyaret edildi
Antalya’nın önde gelen yaş meyve ve sebze ihracatçılarından Doğtar Gıda’dan Cüneyt Doğan, Canlar Ticaret’ten Fatih Tutkun, Ömer Aka Tarım’dan Levent Şanlı ve Mustafa Davutoğlu, Durdaşlar Tarım’dan Şevki Durdaş, Burdur-Söğüt’te yayla domatesi ihracatçısı Canyürek Tarım’dan Mehmet Canyürek ile Turkish Cargo Antalya Müdürü Ebubekir Kuşak ve Kühne Nagel Kargo firmasından Ersin Aydın’dan oluşan heyet, programın ilk gününde Cidde Ticaret ve Sanayi Odası’nı ziyaret ederek resmi görüşmeler gerçekleştirdi. Cidde Ticaret ve Sanayi Odası Yaş Meyve ve Sebze Komitesi Ticaret Komitesi Başkanı Sohaim Saeed Al-Ghamdi ve meslek komiteleri üyelerince Antalya heyeti onuruna verilen öğle yemeğinde iş adamları ikili görüşme fırsatı buldu. Komite Başkanı Sohaim Saeed Al-Ghamdi, daha önce BAKA’nın Antalya’da düzenlemiş olduğu iki tanıtım programına da katıldığını belirterek "Dost ve kardeş ülke Türkiye’den ve Antalya’dan daha çok yaş meyve ve sebze almak istiyoruz" diye konuştu.
Antalya heyeti, ilk gün firma ziyaretlerinden sonra Cidde Ticaret ve Sanayi Odası Yaş Meyve ve Sebze Komitesi Ticaret Komitesi Başkanı Al-Ghamdi’nin kendi evinde verdiği yemeğe katıldı.
Cidde’de ikinci gün firma ziyaretlerine devam eden heyet, Ciddeli iş adamları ve basın mensupları ile toplantı düzenledi. Haziran-Eylül döneminde Cidde’den Antalya’ya doğrudan tarifeli uçak seferleri başlatacak Türk Hava Yollarının da sunum gerçekleştirdiği toplantıya, Cidde Ticaret Ataşesi Bilge Dönmez de katıldı. Başbakanlık Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Körfez Ülkeleri Temsilcisi Mustafa Göksu ve BAKA Antalya Yatırım Destek Ofisi Koordinatörü Alaattin Özyürek toplantıda sunum gerçekleştirerek Cidde yaş meyve ve sebze sektörü temsilcilerinin sorularını cevaplandırdı.
Antalya Yaş Meyve ve Sebze Heyeti, Cidde programının tamamlanmasını takiben Suudi Arabistan’ın en büyük şehri başkent Riyad’a geçti. Antalya heyeti burada ilk olarak Riyad Ticaret ve Sanayi Odasında hazırlanan masalarda Suudi yaş meyve ve sebze sektör temsilcileri ile ikili görüşmeler gerçekleştirdi. Akşam Ciddeli yaş meyve ve sebze firmaları ile buluşan Antalya heyeti, Suudi muhataplarına Antalya’nın yaş meyve ve sebze sektörünü anlattı. Antalya Yaş Meyve ve Sebze Sektörü ve Turizm Potansiyeli konulu sunum gerçekleştirilen toplantıya Riyad Başkonsolosu Erdinç Tor ve Riyad Ticaret Müşaviri Kemal Günay katılarak konuşma yaptı. Türk Hava Yolları Riyad Ofisi de toplantıda Haziran-Eylül 2017 döneminde gerçekleştirilecek Riyad-Antalya doğrudan tarifeli uçak seferleri hakkında bilgi verdi.
Körfez yaş meyve sebze pazarı ürün yelpazesi
Heyet, Riyad’da ikinci gün Riyad Yaş Meyve ve Sebze Halini ziyaret ederek firma ziyaretlerinde bulundu. Hal ziyaretlerinde Türkiye’den gelen ürünlerin yanı sıra ABD, Hindistan, İspanya, Avustralya gibi dünyanın dört bir tarafından gelen çok çeşitli ürünler Antalya heyetinin dikkatini çekti. Antalya heyeti ayrıca Suudi pazarında yüksek hacimde bir yer edinen Ürdün ve Mısır ürünlerini inceleyerek Antalya ile karşılaştırma fırsatı buldu. Riyad halinde firma ziyaretleri gerçekleştiren Antalya heyeti ürün ve fiyat tekliflerinin Arap firmalarına gönderilmesi konusunda mutabık kaldı.
Antalya heyeti, programın son ayağında Kuveyt’e geçerek incelemelerine devam etti. Kuveyt’te daha önce BAKA organizasyonlarında Antalya’ya gelen ve halihazırda Antalya’dan yaş meyve sebze ithal eden Fresh Fruit Company yetkilileri ile görüşen Antalya heyeti, firmanın onuruna verdiği yemeğe katıldı. Antalya heyeti oldukça modern ve teknolojik özellikleri olan Kuveyt Halini de ziyaret etti. Firmaların toptancı halindeki dükkanları, soğuk hava depoları, nakliye ve ürün çeşitleri ile ilgili farklı konulardan görüşme fırsatı elde edildi. Heyet burada özellikle 4 milyon nüfusa sahip Kuveyt’te geniş ürün yelpazesini ve bu ürünlerin yüksek fiyatlarını görme fırsatı yakaladı. Antalya’nın yaş meyve ve sebzede yüksek kalitesi ve uygun fiyatları ile Körfez pazarlarına daha rekabetçi olarak girebileceği değerlendirildi. Antalya heyetinin Kuveyt programına Kuveyt Büyükelçiliği Müsteşarı Ali Bozçalışkan ve Kuveyt Ticaret Müşaviri Kerim Doğanay ve THY Kuveyt Müdürü Sami Aydoğan katılarak destek verdi.
En önemli sorun lojistik ve vizeler
Kargo taşıma ücretlerinin kilogram başına sebzede bazı destinasyonlarda 80 dolar, meyvede ise 1.10 dolar seviyelerinde olduğunu ifade eden Antalyalı ihracatçılar, bu konuda THY ve diğer yetkililerden daha fazla destek talep etti. Suudi Arabistan’ın liman şehri Cidde ile de yakından görüşülmesi ve gemi taşımacılığındaki sorunların giderilmesini talep eden ihracatçılar bu konularda çalışma yapacaklarını ifade etti.
Suudi Arabistan vizesi konusunda oldukça uzun süre ve evrak yükü ile uğraştıklarını ifade eden Antalyalı iş adamları, "Uzun uğraşlar sonunda tek girişli Suudi Arabistan vizesi alabildik. Suudi Arabistan’a göndereceğimiz ürünlerin gerek limanda, gerek hava kargoda bizzat kontrol edilmesi, lojistiğinin sağlanması, takibinin yerinden yapılması için gerekirse sadece bir gün ya da 7-8 saatliğine ülkeye giriş çıkış yapabilmemiz lazım. Bunun için çok girişli vize konusunda yetkililerden destek bekliyoruz" dedi.
Antalya Valisi Münir Karaloğlu da, "BAKA Yönetim Kurulu olarak Körfez ülkelerinde bölgemiz için söz konusu potansiyeli gördük ve Körfez ülkelerine iş adamlarının katılımıyla bir program organize ettik. Batı Akdeniz İhracatçılar Birliğinin (BAİB) de destek vermesiyle Antalya, Burdur ve Ispartalı yaş meyve sebze firmaları Suudi Arabistan ve Kuveyt programına katılım sağladı. Program Başbakanlık Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı (TYDTA), THY Cargo yetkilileri, Riyad Ticaret Müşavirliği, Cidde Ticaret Ataşeliği ve Kuveyt Ticaret Müşavirliği işbirliğinde yürütüldü. 2-3 yıllık bir çalışma ile bölgemizden Körfez ülkelerine yapılan yaş meyve sebze ihracatın ilk aşamada 20-30 milyon dolar seviyelerine çıkarılmasını mümkün görüyoruz" ifadelerini kaydetti.